Na posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego w poniedziałek w Pałacu Prezydenckim prezydent Andrzej Duda zaprezentował założenia swojego projektu noweli ustawy o RDS i innych instytucjach dialogu społecznego.

Wcześniej Prezydent RP powołał nowych członków w skład RDS:

• ze strony rządowej:

1. Teresę Czerwińską – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów

• ze strony pracodawców:

2. Jana Gogolewskiego – Prezesa Związku Rzemiosła Polskiego
3. Władysława Jefremienko – Zastępcę Prezesa Związku Rzemiosła Polskiego
4. Janusza Piątka - Zastępcę Prezesa Związku Rzemiosła Polskiego
5. Marka Kowalskiego – Pracodawcy RP
6. Marka Zychli – Konfederacja Lewiatan

• ze strony pracowników:

7. Krystynę Ptok – Forum Związków Zawodowych.

Przewodnictwo w Radzie Dialogu Społecznego przejęła zaś Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Rafalska.

- Bardzo dziękuję za przyjęcie tych nominacji i bardzo dziękuję też wszystkim dotychczasowym członkom Rady, wszystkim tym, którzy poświęcali swój czas, którzy uczestniczyli w tych pracach. Bo myślę, że to jest wielkie zadanie, które jest realizowane dla Polski, jest realizowane dla tych celów, które są w ustawie o Radzie Dialogu Społecznego wskazane, które można bardzo krótko streścić określeniem, że jest to praca dla dobra rozwoju Rzeczpospolitej i dla dobra budowania pomyślności polskiego społeczeństwa we wszystkich jego warstwach - powiedział Andrzej Duda.

Zobacz także: Wystąpienie Prezydenta RP otwierające posiedzenie Rady Dialogu Społecznego

Prezydent ppodziękował przewodniczącej Henryce Bochniarz za rok przewodniczenia RDS oraz życzył obecnym członkom pomyślności na następny rok działalności Rady. - Wierzę w to, że wszystkie te zadania i egzaminy, które staną przed Radą w tym roku, zostaną zdane znakomicie - powiedział prezydent.

Zgodnie z dyspozycją art. 87 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy Rada musi dokonać rewizji jej zapisów i przedstawić Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej rekomendacje zmian w zakresie zwiększenia samodzielności Rady. Prace nad przygotowaniem propozycji do nowelizacji ustawy o RDS zostały podjęte przez Zespół ekspertów ds. opracowania nowelizacji ustawy o RDS.

Prezydent RP przypomniał, że podczas posiedzenia plenarnego Rady Dialogu Społecznego w Pałacu Prezydenckim w dniu 19 czerwca 2017 roku zapowiedziano powstanie projektu nowelizacji ustawy o RDS.

Zobacz także: Posiedzenie Rady Dialogu Społecznego w Pałacu Prezydenckim

W przeciągu następnych miesięcy pracy Zespołu, odbyły się 2 spotkania robocze w Kancelarii Prezydenta RP z udziałem ministrów Kancelarii, w tym ministra Andrzeja Dery i ekspertów zewnętrznych wszystkich stron Rady. Na spotkaniach tych dyskutowano nad rozbieżnościami, jakie pojawiły w związku z propozycjami dotyczącymi nowelizacji. Zobacz także: Prezentacja prezydenckiego projektu zmian w ustawie o Radzie Dialogu Społecznego

- W wyniku spotkań, rozmów i ustaleń, mimo wciąż istniejących rozbieżności, został wypracowany projekt ustawy, który przedkładam Państwu, jako inicjatywę prezydencką, do zaopiniowania - zwrócił się prezydent Andrzej Duda do członków Rady.

Proponowane rozwiązania można podzielić na trzy kategorie:

– propozycje zwiększające katalog kompetencji Rady oraz strony pracowników i pracodawców,

– propozycje wzmacniające organizacyjnie Radę,

– propozycje doprecyzowujące i proceduralne dotyczące wojewódzkich rad dialogu społecznego.

1. W obecnym stanie prawnym Rada ma prawo opiniowania projektów założeń projektów ustaw i projektów aktów prawnych, w sprawach, o których mowa w art. 1 ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. Katalog ten nie obejmuje innych dokumentów przygotowywanych przez Radę Ministrów oraz jej członków. Stąd też proponuje się rozszerzenie katalogu uprawnień zastrzeżonych do realizacji w ramach dialogu autonomicznego strony pracowników i strony pracodawców Rady o opiniowanie projektów strategii, projektów programów oraz projektów innych dokumentów rządowych dotyczących planowanych działań Rady Ministrów oraz jej członków, przygotowywanych przez Radę Ministrów oraz jej członków, w sprawach, o których mowa w art. 1 ustawy.

2. Kolejnym proponowanym rozwiązaniem, istotnym z uwagi na realizację celu, jakim jest zapewnienie warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki, jest możliwość podjęcia uchwały przez stronę pracowników i stronę pracodawców Rady o wystąpieniu przez przewodniczącego Rady do ministra właściwego do spraw finansów publicznych z wnioskiem o wydanie interpretacji ogólnej, w przypadku niejednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w określonych decyzjach, postanowieniach oraz interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe w takich samych stanach faktycznych lub zdarzeniach przyszłych oraz w takich samych stanach prawnych, w szczególności gdy wydanie interpretacji ogólnej służy realizacji celów Rady.

3. Postuluje się również rozszerzenie kompetencji Rady o wystąpienie do Sejmu i Senatu z wnioskiem o umożliwienie przedstawienia Sejmowi lub Senatowi informacji dotyczącej spraw o istotnym znaczeniu w zakresie, o którym mowa w art. 1.

4. Jedną z podstawowych kompetencji strony pracowników i pracodawców Rady jest opiniowanie projektów założeń ustaw i projektów aktów prawnych. Uprawnienie to w aktualnym stanie prawnym nie zawsze może być skutecznie realizowane m.in. z uwagi na brak możliwości podejmowania uchwał przez stronę pracowników i pracodawców Rady w drodze głosowania korespondencyjnego. Głosowanie korespondencyjne zostało bowiem zastrzeżone dla uchwał podejmowanych przez Radę. Natomiast uchwały strony pracowników i strony pracodawców Rady mogą być podejmowane wyłącznie na posiedzeniach plenarnych. Mając zatem na uwadze wzmocnienie dialogu autonomicznego projektuje się możliwość podejmowania uchwały przez stronę pracowników i pracodawców Rady przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Przy podejmowaniu uchwały w drodze korespondencyjnego głosowania głos w imieniu organizacji pracowników i pracodawców oddawać będą Przewodniczący i wiceprzewodniczący Rady. W tym przypadku decyzja będzie podejmowana jednomyślnie. Głosowanie korespondencyjne będzie ważne, jeżeli wezmą w nim udział wszystkie reprezentatywne organizacje pracowników i pracodawców.

5. W obecnym stanie prawnym, przyjęcie uchwały Rady wymaga zgody każdej ze stron. Stanowiska strony pracowników i strony pracodawców są przyjmowane zwykłą większością, przy czym wymagane jest uczestniczenie w głosowaniu co najmniej 2/3 członków Rady reprezentujących daną stronę. Stanowisko strony rządowej przyjmowane jest jednomyślnie przez obecnych na posiedzeniu przedstawicieli Rady Ministrów. Mając na uwadze, że w skład strony rządowej Rady, oprócz członków Rady Ministrów, wchodzą również przedstawiciele ministra właściwego do spraw pracy i ministra właściwego do spraw finansów publicznych, proponuje się rozszerzenie kręgu członków Rady mogących brać udział w głosowaniu o tych przedstawicieli.

6. Przepisy ustawy określają skład i sposób powoływania Rady. W skład Rady wchodzą przedstawiciele strony rządowej, strony pracowników oraz strony pracodawców. Natomiast w samych pracach Rady udział biorą z głosem doradczym przedstawiciele Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Narodowego Banku Polskiego i Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Proponuje się poszerzenie kręgu osób mogących brać udział w posiedzeniach plenarnych Rady z głosem doradczym o przedstawiciela Głównego Inspektora Pracy. Wskazać przy tym należy, iż aktualnie przedstawiciel Głównego Inspektora Pracy uczestniczy w pracach Rady na zaproszenie przewodniczącego Rady. Projektowane rozwiązanie jest konsekwencją istniejącego aktualnie stanu faktycznego.

7. Przewodniczący Rady przedstawia Sejmowi RP corocznie w terminie do dnia 31 maja, sprawozdanie z działalności Rady w roku poprzednim. W związku jednak z zapisaną w ustawie roczną kadencją Przewodniczącego Rady, sprawozdanie przedstawia Przewodniczący, który nie stał na czele Rady w okresie, za który przedstawiane jest sprawozdanie. W związku z tym proponuje się, aby Przewodniczący Rady przedstawiał przed Sejmem i Senatem corocznie, nie później niż do dnia 15 października informację z działalności Rady za okres swojej kadencji oraz przedstawiał nie później niż do dnia 31 maja odpowiednio do Sejmu i Senatu sprawozdanie z działalności Rady w roku poprzednim. Projektowane rozwiązanie ma umożliwić przedstawienie przez Przewodniczącego przed Sejmem i Senatem informacji za okres swojej kadencji. Ponadto ze względów statystycznych utrzymano obowiązek przedstawienia sprawozdania za dany rok kalendarzowy.

8. Wzmocnienia wymaga również dialog regionalny realizowany przez wojewódzkie rady dialogu społecznego. Dotychczasowe doświadczenia funkcjonowania WRDS-ów wskazują na konieczność zmiany zapisów ich dotyczących celem doprecyzowania kompetencji, określenia procedury głosowań, w tym dopuszczenia możliwości głosowania korespondencyjnego, zapewnienia możliwości finansowania kosztów ekspertyz i opinii, kosztów związanych z podróżą służbową oraz dojazdu na posiedzenia delegowanych członków WRDS, wykonujących zadania zlecone przez Prezydium.

9. Art. 88 ustawy określa maksymalne limity wydatków będących skutkiem finansowym ustawy na lata 2016–2025. W związku ze zwiększeniem w ustawie budżetowej na 2018 r. kwoty wydatków w części 85 – Wojewodowie do kwoty 3 mln. 200  tys. zł z przeznaczeniem na finansowanie wojewódzkich rad dialogu społecznego (WRDS), zasadnym jest zmiana ustawy, polegająca na zwiększeniu limitów wydatków na kolejne lata. Kwoty te będą sukcesywnie wzrastać o prognozowany wskaźnik inflacji (w 2019 r. – 2,3%, w latach 2020–2015 – 2,5%).

10. Projekt zakłada, że w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej  ustawy Rada Dialogu Społecznego dokona oceny funkcjonowania przepisów ustawy o Radzie Dialogu Społecznego oraz przedstawi Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej rekomendacje zmian.

Na poniedziałkowym posiedzeniu ponadto zaplanowano dyskusję na temat rozwiązań służących poprawie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia. Omawiana ma być też kwestia Europejskiego Filaru Praw Socjalnych w ramach przygotowania do listopadowego szczytu UE w Goeteborgu. (MK)