Na drogach krajowych sukcesywnie wdrażane są technologie z obszaru Inteligentnych Systemów Transportowych (ITS). Pojęcie ITS jest bardzo szerokie i obejmuje szereg działań związanych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informatycznych m.in. w zarządzaniu ruchem czy monitorowaniu warunków drogowych. Priorytetowym przedsięwzięciem GDDKiA w zakresie ITS jest obecnie realizacja projektu pn. Krajowy System Zarządzania Ruchem Drogowym na sieci TEN-T - etap I (KSZRD).

Kluczowy projekt
Łączna długość sieci drogowej objętej tym projektem wynosi ok. 1100 km, co stanowi ok. 28 proc. długości sieci bazowej TEN-T na obszarze Polski. Inwestycja jest współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach instrumentu Łącząc Europę (ang. Connecting Europe Facility - CEF). Dofinansowanie wynosi 85 proc. kosztów kwalifikowalnych. Jest to obecnie największy projekt ITS tego typu realizowany w Europie.
KSZRD obsługiwany będzie przez Krajowe Centrum Zarządzania Ruchem w Warszawie, przy ścisłej współpracy z Regionalnymi Centrami Zarządzania Ruchem w Strykowie (k. Łodzi), Widawie (k. Wrocławia), Dworku (k. Gdańska) i Kończycach (k. Katowic). W związku z realizacją projektu powstaje „serce” Krajowego Systemu Zarządzania Ruchem Drogowym, czyli system centralny. Jest to rozwiązanie teleinformatyczne, które docelowo zapewni obsługę wszystkich rozwiązań ITS na drogach krajowych.

Za nami intensywny rok
W 2021 r. zakończyliśmy proces zawierania umów na realizację poszczególnych elementów projektu KSZRD, a tym samym weszliśmy w fazę jego realizacji i wdrożenia. W ubiegłym roku podpisaliśmy umowy na realizację Regionalnych Projektów Wdrożeniowych dla Gdańska i Olsztyna (podpisanie umowy 18 czerwca 2021 r.), Katowic (podpisanie umowy 28 czerwca 2021 r.) oraz Łodzi (podpisanie umowy 31 sierpnia 2021 r.).
W zeszłym roku rozpoczęliśmy też prace w terenie związane z utworzeniem połączeń zasilających poszczególne moduły rozproszone (urządzenia ITS takie jak kamery monitorujące ruch pojazdów, stacje meteo czy znaki zmiennej treści) Centralnego Projektu Wdrożeniowego (CPW), zapewniające ich połączenie z systemem centralnym. Dotyczy to podłączenia sieci elektrycznej, ułożenie światłowodu oraz instalację szaf koncentracyjnych, w których umieszczone zostaną urządzenia. Rozpoczął się również montaż bramownic ze znakami zmiennej treści, które będą informować kierowców o sytuacji na drodze.

Źródło: GDDKiA

Przygotowywaliśmy także dokumentację dotyczącą interfejsów dla poszczególnych rodzajów modułów rozproszonych. W przyszłości posłuży ona jako standard dla wszystkich urządzeń montowanych na drogach zarządzanych przez GDDKiA. 13 października ubiegłego roku, w ramach prac nad CPW, została również odebrana dokumentacja koncepcyjna całości systemu. Pozwoli to na dalsze projektowanie i realizowanie poszczególnych jego elementów.
Przez cały ubiegły rok trwały prace związane z dostosowaniem budynku przy ul. Płaskowickiej w Warszawie do potrzeb Krajowego Centrum Zarządzania Ruchem. Mieści się w nim również Centrum Zarządzania Tunelem w ciągu drogi ekspresowej S2.
2 listopada ubiegłego roku ruszyły też prace nad oprogramowaniem systemu centralnego KSZRD. Obecnie trwa przygotowanie graficznego interfejsu użytkownika oraz wdrażanie pierwszych funkcjonalności systemu.

Ambitne plany
Prace nad realizacją KSZRD w obecnym roku zapowiadają się równie intensywnie, co w ubiegłym. Planowane jest zakończenie (przez wykonawcę CPW) prac prowadzonych w części budynku przy ul. Płaskowickiej w Warszawie, która dedykowana jest Krajowemu Centrum Zarządzania Ruchem. Kontynuowane będą prace w terenie związane z podłączeniem do sieci elektrycznej oraz światłowodowej stacji koncentracyjnych. Rozpocznie się też montaż poszczególnych urządzeń ITS.

W 2022 r. trwać będą dalsze prace związane z wykonaniem oprogramowania systemu centralnego. Rozpocznie się też proces integracji systemu centralnego z systemami poszczególnych Regionalnych Projektów Wdrożeniowych. W tym roku ruszy również kampania informacyjno-promocyjna KSZRD oraz działania związane z wykonaniem i uruchomieniem portalu prezentacyjnego.

Nowa jakość korzystania z dróg
Krajowy System Zarządzania Ruchem wyposażony będzie w najnowocześniejsze urządzenia, pozyskujące informacje m.in. o prędkości, liczbie i rodzaju pojazdów poruszających się daną drogą. Pokaże też dane o czasach przejazdu na poszczególnych trasach, informacje o stanie nawierzchni, zajętości miejsc parkingowych, a także dane meteorologiczne.
System umożliwi monitorowanie w czasie rzeczywistym wszystkich autostrad i dróg ekspresowych w Polsce i pozwoli na bieżące przekazywanie istotnych komunikatów kierowcom w sposób jednolity.