Prezentacje i wywiady

Prezentacje i wywiady

„Urząd podlega ciągłym zmianom dostosowując się do nowych wyzwań oraz potrzeb polskiej gospodarki…”


- z Radosławem Wiśniewskim, Prezesem Głównego Urzędu Miar, o wyzwaniach stojących przed administracją miar rozmawia Zdzisław Pisiński.

Ubiegłoroczny jubileusz GUM wpisuje się w obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Jak ocenia Pan dzisiejsze zadania i warunki funkcjonowania GUM?

Od początku istnienia, czyli od 1 kwietnia 1919 r., GUM dba o interesy gospodarcze państwa i obywateli, a także wychodzi naprzeciw potrzebom środowisk naukowych oraz służy rozwojowi współczesnej metrologii. 20 maja 2019 r., w rocznicę obchodów Światowego Dnia Metrologii, weszła w życie, uchwalona podczas posiedzenia historycznej 26. Generalnej Konferencji Miar (CGPM) w Wersalu, redefinicja Międzynarodowego Układu Jednostek Miar SI. Jej celem było dostosowanie do potrzeb współczesnej, globalnej cywilizacji nowoczesnego sposobu zapewnienia metrologicznej jedności i spójności jednostek miar, opartej na uniwersalnych i niezmiennych stałych podstawowych. Zapraszam na stronę Głównego Urzędu Miar: #Redefinicja SI. W 2019 r. kontynuowane były prace nad określeniem specjalizacji w terenowej administracji miar, co przełożyło się na powołanie centrów kompetencyjnych w Okręgowych Urzędach Miar. Z dniem 1 stycznia 2019 r. utworzony został nowy Okręgowy Urząd Miar w Białymstoku, którego siedziba - dzięki staraniom naszym oraz naszych metrologów z Białegostoku - mieści się przy pierwszej w Polsce ulicy Metrologów. Wprowadziliśmy także zmiany organizacyjne w GUM, związane z opracowaniem nowego statutu i regulaminu, godne rangi liczącej się instytucji metrologicznej.

Urząd podlega ciągłym zmianom dostosowując się do nowych wyzwań oraz potrzeb polskiej gospodarki. W 2019 r. rozpoczęliśmy proces przygotowań do zmian strukturalnych w polskiej administracji miar. Ponad stuletnia tradycja nie zwalnia nas z obowiązku dbania o adekwatność rozwiązań prawnych, funkcjonalnych i finansowych do obecnych wymagań stawianych przez procesy gospodarcze, demograficzne i rozwojowe. Chcemy, aby GUM pozostał liderem w obecnie realizowanych obszarach metrologii, ale również eksplorował i tworzył nowe rozwiązania. Dzięki temu nasz strategiczny cel związany z transferem technologii metrologicznych do gospodarki będzie realizowany z jeszcze większą skutecznością.

 

Jak GUM zareagował na sytuację pandemii? Jak były/będą kontrolowane urządzenia na stacjach paliw: odmierzacze, kasy fiskalne?

W związku z faktem, iż ustawowe kompetencje, a mam na myśli ustawę Prawo o miarach, nakładają na Prezesa GUM szereg powinności, by wymienić te najważniejsze np. w zakresie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów ustaw i aktów wykonawczych, regulujących zagadnienia dotyczące miar, probiernictwa, tachografów, towarów paczkowanych, systemów zgodności i całej sfery nadzoru rynku w kompetencjach przypisanych GUM. Od samego początku z dużą uwagą monitorowaliśmy rozwój sytuacji związanej z pandemią, a jednocześnie wspólnie z dyrektorami Okręgowych Urzędów Miar przygotowaliśmy plan działania w sytuacji kryzysowej, który w związku z wejściem w życie rozporządzenia MZ został wdrożony i realizowany. Chciałbym przy tej okazji zwrócić uwagę, iż pomimo wprowadzenia zaleceń w zakresie ograniczeń w funkcjonowaniu urzędów administracji państwowej i samorządowej nasze działania były realizowane przy minimalnych, niezbędnych ograniczeniach. Pomimo trudności w pozyskiwaniu środków ochrony indywidualnej, dzięki dobrej współpracy z naszymi partnerami udało nam się pozyskać dla pracowników wykonujących czynności na stacjach paliw płyn do odkażania, maski, kombinezony. Pragnę też podkreślić, że nasi pracownicy, którzy wykonywali legalizację przyrządów pomiarowych, to w znacznej mierze osoby, które należą do grupy podwyższonego ryzyka zakażeniem Covid-19. Mimo świadomości ogromnego ryzyka, praca przez nich wykonywana była z pełnym zaangażowaniem. Wielokrotnie za to dziękowałem, ale i przy tej okazji, za Państwa pośrednictwem, jeszcze raz bardzo dziękuję za taką postawę. Nasza administracja miar to 50 jednostek rozmieszczonych w całym kraju i zważywszy na konieczność sprawnego przepływu informacji i podejmowanych decyzji, za pomocą łączy telekonferencyjnych odbywały się rutynowo, co dwa tygodnie, spotkania z dyrektorami jednostek terenowych, gdzie bardzo szczegółowo analizowaliśmy bieżącą sytuację i realizację naszych zadań. Każde indywidualne zgłoszenie, które trafiało do nas, było przedmiotem analizy z jednej strony ryzyka, z drugiej zaś wyjścia naprzeciw potrzebom naszych klientów. Z prawdziwą satysfakcją mogę powiedzieć, że czynności legalizacji przyrządów na stacjach paliw były wykonywane bez większych zakłóceń. Równocześnie, wspólnie z Ministerstwem Rozwoju i Ministerstwem Klimatu, podjęta została inicjatywa zmian legislacyjnych ustawy Prawo o miarach. Aktualny stan prawny w zakresie legalizacji ponownej, w wyjątkowych sytuacjach, umożliwia odroczenie legalizacji ponownej, większości przyrządów pomiarowych o okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, z jednoczesnym dopuszczeniem ich do użytkowania. Tu pragnę mocno tę kwestię podkreślić, że administracja miar wykonuje czynności legalizacji na bieżąco i nie widzę powodu do korzystania z tej uproszczonej procedury przez podmioty uprawnione.

Tak więc aktualnie nasze czynności wykonywane są na bieżąco, nie mam żadnych sygnałów o utrudnieniach na stacjach paliw. Trudno przewidzieć, jaki będzie rozwój sytuacji. Z jednej strony mamy niepokojące sygnały o dużej liczbie osób, które są każdego dnia zarażane, z drugiej zaś jako polska administracja miar jesteśmy przygotowani na takie działania, żeby minimalizować ewentualne utrudnienia w zakresie realizacji naszych zadań. Nasze wcześniejsze doświadczenia oraz wypracowane plany i symulacje na przyszłość, bo zakładamy różne scenariusze rozwoju pandemii, upoważniają mnie do stwierdzenia, że tak jak dotąd nasze zadania zostaną wykonane w możliwie pełnym zakresie.

 

Jaką rolę w działalności GUM ma rządowy program eUrząd?

Główny Urząd Miar podjął wiele inicjatyw, aby zapewnić obywatelom i przedsiębiorcom dostęp do usług świadczonych drogą elektroniczną, by w ten sposób przyczynić się do realizacji rządowego programu informatyzacji naszego kraju. Jedną z takich nowości będzie już niedługo nowa usługa wsparcia informatycznego usług terenowej administracji miar o nazwie Świteź. Elektroniczny charakter usługi pozwoli na ograniczenie osobistego kontaktu z urzędem, co z kolei w znacznej mierze przyczyni się do oszczędności czasu i zmniejszenia kosztów w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej a także podniesie bezpieczeństwo związane z pandemią Covid-19. Jest to pierwszy projekt GUM, którego realizacja jest w głównej mierze (84,63%) finansowana z funduszu środków europejskich.

Uzupełnieniem tego projektu jest realizowany równolegle Projekt TRANS-TACHO, którego celem jest budowa systemu informatycznego służącego stworzeniu środowiska cyfrowego dla realizacji usług publicznych w sprawach tachografów. Nowy system pozwoli na zdalną obsługę klientów Głównego Urzędu Miar w zakresie tachografów, dzięki niemu powstaną e-usługi, które ułatwią: powadzenie warsztatów tachografów, wykonywanie zawodu technika warsztatu, szkolenia techników, wprowadzanie tachografów na rynek UE. System ma być dalece zautomatyzowany i spersonifikowany, umożliwiający klientom samodzielne wykonywanie wielu operacji. Wdrożenie systemu przewidziano na II kwartał 2023 r.

Szczególnego zaangażowania wymagają od nas także prace związane z realizacją długoterminowych, interdyscyplinarnych projektów: „Budowa Świętokrzyskiego Kampusu Laboratoryjnego Głównego Urzędu Miar”, „System Wsparcia Informatycznego Usług Terenowej Administracji Miar – ŚWITEŹ” oraz „e-MiM – System Pomiarów Masy i Gabarytów Pojazdów w Polsce” (faza koncepcyjna). Szczególnie istotną cechą naszej aktywności jest współpraca GUM z partnerami krajowymi reprezentującymi przemysł i naukę oraz z zagranicznymi instytutami metrologicznymi.

 

Na czym polega deglomeracja w działaniach Urzędu? Jaki jest cel budowy nowego kampusu GUM w Kielcach? Na jakim etapie jest budowa?

Główny Urząd Miar widzi potrzebę deglomeracji działań i w związku z tym, w ramach projektu KAMPUS, część działalności B+R+I Urzędu będzie realizowana w powstającym w Kielcach centrum polskiej metrologii (KAMPUS). Należy przy tym podkreślić, że strategicznym celem projektu KAMPUS jest zwiększenie urynkowienia działalności badawczo-rozwojowej poprzez wykorzystanie nauki z dziedziny metrologii do podniesienia konkurencyjności polskich firm na rynku europejskim i światowym oraz utworzenie w Kielcach wspomnianego centrum metrologii - miejsca, w którym spotykać się będą środowiska naukowe, badawcze oraz inne bezpośrednio i pośrednio związane z przemysłem. Szczegółowym celem projektu jest uzupełnienie obecnego potencjału laboratoryjnego Głównego Urzędu Miar i Politechniki Świętokrzyskiej, tak aby osiągnąć efekt strategiczny związany ze stworzenie warunków do współpracy między innowacyjną metrologią a gospodarką.

Budowa obiektów w projekcie KAMPUS rozpocznie się w ostatnim kwartale 2020 r. Od lutego 2020 roku prowadzone jest postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, w wyniku którego wyłoniony zostanie generalny wykonawca robót budowlanych. 14 lipca 2020 r. nastąpiło otwarcie ofert i aktualnie Komisja Przetargowa dokonuje ich oceny.

Celem budowy Kampusu GUM jest przede wszystkim stworzenie infrastruktury badawczej, rozwojowej i naukowej we współpracy z Politechniką Świętokrzyską, która pozwoli na wykorzystanie nauki z dziedziny metrologii do podniesienia konkurencyjności polskich firm na rynku europejskim i światowym. Utworzenie centrum polskiej metrologii, ma na celu również stworzenie miejsca, w którym spotykać się będą środowiska badawcze, naukowe oraz związane z przemysłem. Tym samym zależy nam na dostosowaniu krajowej instytucji metrologicznej do dzisiejszych warunków i wymogów polskiej gospodarki.

Kampus to szansa na dynamiczny rozwój polskiej metrologii w XXI w.

W Kampusie znajdą zatrudnienie fachowcy z Kielc i okolic, a w przyszłości również obecni studenci kształcący się na Politechnice Świętokrzyskiej, innych uczelniach regionu świętokrzyskiego. W poszukiwaniu satysfakcjonującej i pozwalającej na rozwój osobisty pracy nie będą oni zmuszeni na opuszczanie rodzinnego regionu, co pozwoli w pewnym stopniu na zmniejszenie poziomu zróżnicowania regionalnego. Ponadto budowa nowoczesnego Kampusu wymagającego nowoczesnych systemów informatycznych oraz dużych zasobów materiałowych i energetycznych nie spowoduje mocniejszego obciążenia środowiska, tak mocno obciążonej już stolicy.

 

Jakie wyzwania przed GUM stawia reforma finansów, tj. chodzi mi głównie o tzw. wirtualne kasy fiskalne?

Główny Urząd Miar wydaje decyzje potwierdzające dla kas rejestrujących, w tym również będzie wydawał decyzje potwierdzające dla kas rejestrujących mających postać oprogramowania (tzw. kas wirtualnych), dla których wymagania techniczne określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 maja 2020 r. w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (Dz. U. z 2020 r. poz. 957).

Od dnia wejścia w życie ww. rozporządzenia, tj. od 1 czerwca 2020 r., Główny Urząd Miar jest gotowy do przyjmowania wniosków i certyfikacji tych kas. Sam proces certyfikacji, będący postepowaniem administracyjnym nie ulegnie zmianie w porównaniu do kas dotychczas certyfikowanych, natomiast w przypadku kas wirtualnych zmieniony będzie proces badań technicznych ze względu na odmienne wymagania dla kas wirtualnych w porównaniu z wymaganiami dla kas obecnie stosowanych.

Aby wesprzeć proces certyfikacji kas rejestrujących mających postać oprogramowania, Główny Urząd Miar od chwili wejścia w życie rozporządzenia określającego wymagania dla tego nowego rodzaju kas prowadzi działania o charakterze pomocniczym - odpowiadamy na wszelkie pytania przyszłych producentów kas i jak najszybciej wyjaśniamy pojawiające się problemy, dodatkowo ściśle współpracujemy z Ministerstwem Finansów, a także zabiegamy o dofinansowanie etatów i wzmocnienie zespołu laboratorium badawczego.

Obecnie (połowa sierpnia 2020 r.) do Głównego Urzędu Miar wpłynął pierwszy wniosek w sprawie wydania potwierdzenia dla kas mających postać oprogramowania, tym samym proces certyfikacji wirtualnych kas rejestrujących właśnie się rozpoczął.

 

Jak ocenia Pan współpracę z Polska Izbą Paliw Płynnych - zwłaszcza w zespołach problemowych np. przy sztabie kryzysowym?

Polska Izba Paliw Płynnych brała czynny udział w pracach Konsultacyjnego Zespołu Metrologicznego ds. regulacji rynku, szczególnie grupy roboczej ds. rynku paliw (przewodnicząca tej grupy wywodziła się z PIPP). Grupa ta stanowiła płaszczyznę współpracy wszystkich środowisk zainteresowanych zmianami w szeroko rozumianych regulacjach w zakresie przyrządów pomiarowych użytkowanych na rynku paliw (np. producenci przyrządów pomiarowych, dystrybutorzy, użytkownicy, MR). Grupa wypracowała szereg rekomendacji, z których wiele zostało już wdrożonych - wprowadzono zmiany w przepisach prawnych oraz regulacje wewnętrzne (wytyczne dla terenowej administracji miar). W najbliższym czasie w miejsce Konsultacyjnych Zespołów Metrologicznych zostaną utworzone Konsultacyjne Zespoły GUM, które będą działały w nieco zmienionej formule. Zapraszamy do kontynuacji współpracy w tym obszarze.

 

Dziękuję za rozmowę!

Wróć